Ngày tiếp theo, tôi vẫn dậy sớm như mọi khi, hôm nay chúng tôi sẽ chỉ đi toàn trong trung tâm, nhưng hầu như sẽ không được chụp ảnh ở nơi mình đến, tất cả sẽ chỉ được ghi nhớ bằng mắt. Chúng tôi ăn sáng muộn hơn hôm qua, khi xuống phòng ăn tôi thấy khá đông khách, ngoài đoàn chúng tôi và mấy vị khách HQ hôm qua thì có rất nhiều khách khác nữa, hầu như là các bạn trẻ. Lúc đi thang máy, chú Quang có quay sang hỏi bằng tiếng Nga thì được biết các bạn ý đến từ Uzbekistan, 1 số đến từ Nga, phải công nhận rằng ở đây tiếng Anh có thể hiếm chứ tiếng Nga thì nghe đâu cũng thấy. Sau bữa sáng, tất cả tập trung tại sảnh khách sạn để lên đường đi Bảo tàng Quốc gia Mông Cổ. Bảo tàng nằm ngay gần quảng trường trung tâm, mà khách sạn chúng tôi ở cũng ngay gần đó, nhưng chúng tôi vẫn phải lên xe đi. Theo bản đồ, nếu đi bộ chúng tôi chỉ mất 10p là đến, nhưng vì đi xe nên mất toi 45p mới đến được do tắc đường. Trời nắng to, khá ấm, nhìn bên ngoài bảo tàng là 1 tòa nhà rất hiện đại và đẹp, dù nó được thành lập từ năm 1924.

Bên trong khá rộng, có rất nhiều nhân viên đứng sẵn ở từng phòng, hướng dẫn và thuyết minh cho khách, ngoài ra còn có màn hình trình chiếu. Quy định của bảo tàng là không được quay chụp gì cả, vậy nên tôi cố gắng ghi nhớ bằng mắt, tôi vẫn ấn tượng với những bộ trang phục cổ bằng da thú, những chiếc mũ đội đầu mà theo thông tin đọc được trên từng bảng thì mỗi chiếc mũ phải nặng từ 5-10kg, nghĩ thôi đã thấy gãy cổ. Người Mông Cổ khá to cao, tôi gặp ở ngoài đường thôi cũng thấy từ phụ nữ đến đàn ông đều rất to cao, 1m7 với phụ nữ là trung bình, còn trai 1m8 thì đứng yên quay 1 vòng thôi cũng thấy, hiếm thấy ai thấp bé. Có thể do họ lớn lên từ trên lưng ngựa, nhìn những bộ trang phục cổ rất to và dài, đọc thông tin xong cũng thấy người xưa to cao thật, 1m8 là bình thường, trong 1 số văn vật cổ, tôi còn thấy ghi lại có người cao đến 2m, người khổng lồ chắc? Bên trong bảo tàng có 1 vài cỗ quan tài người ta khai quật được, vẫn còn nguyên bộ hài cốt bên trong, nhìn vào người này cũng khá to cao, đọc thông tin thì lúc sinh thời người này mất do bị trúng tên bắn, vẫn còn vết mũi tên trên sọ, chiều cao 1m86. Bên trong bảo tàng để điều hòa nhiệt độ khá thấp nên tôi thấy lạnh, vậy nên sau khi xem xong, tôi bỏ qua mấy hàng lưu niệm để phi ra ngay ngoài sân đứng sưởi nắng, lúc này cũng gần 11h, trời nắng gắt, nóng chứ không phải ấm nữa. Ánh nắng ở đây không hề khiến cho tôi có cảm giác rát da như ở nhà, bình thường khi đi du lịch tôi đều có thói quen phơi ra dưới nắng, đen cũng được, đằng nào bình thường tôi cũng không trắng, nhưng tôi thích cảm giác được đắm mình dưới nắng ấm.

Điểm đến tiếp theo là Tu viện Gandan, tu viện trung tâm và là tu viện quan trọng nhất của Phật giáo Mông Cổ. Với hơn 200 năm lịch sử và thời kỳ thịnh nhất có tới hơn 8000 Lạt ma tu tập, tu viện Gandan là nơi thể hiện rõ nhất sự thịnh hành của Phật giáo Mật tông Tây Tạng tại Mông Cổ, nơi đây cũng may mắn từng là nơi được Đạt Lai Lạt Ma thứ 13 cư ngụ và giảng dạy. Trên đường từ bảo tàng đến tu viện, Phương Anh có kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện về Phật giáo tại đây, bản thân Phương Anh cũng là 1 người rất tin và theo Mật tông, em ý còn khoe với chúng tôi về chiếc vòng tay em đang đeo đã được trì chú tại Tây Tạng, nếu hôm nay chúng tôi may mắn thì có thể được gặp người đứng đầu tu viện và có thể xin được trì chú. Đây là địa điểm linh thiêng nên chúng tôi chỉ chụp 1 ảnh tập thể kỷ niệm ở phía ngoài cửa nhỏ, nơi từ bãi đỗ xe đi vào, còn lại thì tuyệt đối không được phép quay chụp ở bất cứ chỗ nào. Bước vào tu viện, nó rộng hơn tôi tưởng tượng rất nhiều, chia thành từng khu, tất cả đều yên tĩnh, mọi người cũng không dám nói to, chỉ thì thầm với nhau mấy câu. Theo chỉ dẫn của Batmunkh, chúng tôi đi từ bên phải sang trái, từ khu học của các sư thầy, sang dần đến khu chính, ấn tượng của tôi là được thấy rất nhiều những bức tượng Phật lớn, cao hơn 3m. Tôi quỳ lạy trước từng bức tượng, nhưng chỉ dám niệm “Nam mô A di đà Phật”, sau đó tôi thấy có cả loạt những cái chuông nhỏ, thật ra thì nó nhỏ so với tượng Phật thôi, chứ mỗi cái to cỡ bình Lavie 5l, trên mỗi cái đều có in kinh bằng tiếng Phạn, tôi thấy mọi người đi theo dãy chuông đó, vừa đi vừa chạm vào, quay quay nó, tôi cũng làm theo, tạo ra tiếng leng keng, tôi hơi lo vì sợ làm ồn và không biết có được phép không, định dừng lại thì Batmunkh bảo tiếp tục đi, đó là phong tục ở đây, tôi mới yên tâm đi tiếp. Ra đến sảnh chính, tôi thấy có mấy sư thầy đang ngồi đọc kinh, mọi người muốn vào nhưng lại ngại vì sợ ảnh hưởng đến các thầy, đặc biệt có 1 vị đang ngồi trên ghế cao, cô Nhung hỏi Phương Anh liệu đó có phải là người đứng đầu tư viện không, Phương Anh cũng không rõ, cô Nhung liền đi vào hỏi thử, cô nói tiếng Nga, có lẽ sư thầy cũng hiểu nên thầy xoa đầu cô, cô liền rút vòng tay của mình ra và được thầy trì chú cho. Thấy vậy, chúng tôi cũng lần lượt đi vào, quỳ trước mặt sư thầy, được thầy trì chú cho, sau đó sẽ đi 1 vòng bái lạy từng tượng Phật, lần này thì tôi có bỏ hòm công đức mấy đồng. Lúc đi ra, tôi hỏi cô Nhung “cô nói thầy hiểu ạ?”, cô bảo “không, nhưng cô quỳ lạy xong cứ xổ 1 tràng, rút vòng tay ra luôn, thì thầy hiểu ý thôi, vì thầy nói tiếng Mông Cổ lại với cô”, tôi đoán chắc vì tiếng Nga và Mông Cổ gần với nhau nên có thể sư thầy nghe được chút chăng?

Chúng tôi rời khỏi tu viện Gandan với tâm trạng rất vui, có thể may mắn gặp được người đứng đầu và được trì chú, lúc này cũng 1h chiều, nhưng do ăn sáng vẫn còn no và tâm trạng mọi người vui nên không thấy đói. Ngay gần tu viện Gandan là Cung điện Bogd Khan, cung điện hiếm hoi còn sót lại của các vua chúa ngày xưa, là nơi nghỉ ngơi mùa đông của vua và hoàng hậu. Gọi là cung điện, nhưng tôi thấy nó được thiết kế theo phong cách kiểu tứ hợp viện của TQ nhiều hơn, nó không quá to, nhưng bước vào là có 1 cảm giác hơi lạnh lạnh, vì bên trong hơi tối. Theo như tôi được biết và nghe Phương Anh kể thì Bogd Khan đã trở thành Bogd Gegeen Ezen Khaan của Đại Hãn quốc Mông Cổ vào năm 1911, khi nước này tuyên bố độc lập từ triều đại nhà Thanh sau Cách mạng Tân Hợi. Ông sinh ra ở Tây Tạng, là Jebtsundamba Khutuktu thứ 8, ông là người quan trọng thứ ba trong hệ thống Phật giáo Tây Tạng, chỉ sau Đức Đạt Lai Lạt Ma và Ban Thiền, và do đó còn được gọi là “Bogdo Lạt Ma”, ông là lãnh đạo tinh thần của Phật giáo Tây Tạng của Mông Cổ. Vẫn như 2 nơi trước, ở đây chúng tôi không được phép quay chụp bên trong, mọi người đi vào, có mũi tên chỉ dẫn hướng đi, và cả 1 người đàn ông đi theo để đảm bảo chúng tôi sẽ không chạm vào hiện vật cũng như lén quay chụp gì. Tôi được tận mắt nhìn thấy kiệu của nhà vua và hoàng hậu, nó rất to và nặng, cảm giác có thể nằm được trong đó, nhìn cái tay kéo thôi cũng đã bằng cái cột cắm biển báo giao thông rồi, ngoài ra còn có rất nhiều vũ khí, cung tên, súng, kiếm…

Hơn 2h chiều, trời càng lúc càng nắng và nóng, chúng tôi nhanh chóng lên xe để đi đến đồi Zaisan. Mọi người vào ăn tại 1 nhà hàng ở dưới chân đồi, bữa trưa muộn của chúng tôi là món Hàn, khá cay, nhưng đói nên ai ăn cũng ngon miệng. Ăn xong, chúng tôi đi lên đồi, đây là nơi tôn vinh các anh hùng Mông Cổ và Liên Xô trong thế chiến thứ II, cũng là nơi có thể nhìn ngắm toàn cảnh Ulaanbaator. Theo hướng dẫn của Batmunkh, chúng tôi đi vào 1 tòa nhà, đập vào mắt tôi là 1 cửa hàng bán kẹo socola và 1 hàng trà sữa trông rất đẹp, nhìn lên trần nhà tôi thấy nó được trang trí bằng những cái đèn trông như những cành cây, nếu vào buổi tối hẳn sẽ rất đẹp. Tòa nhà khá lớn, chúng tôi tìm mãi mới thấy thang máy, nhưng thang máy sẽ chỉ cho đi lên đến tầng 15, còn lại chúng tôi sẽ phải đi bộ theo những bậc thang lên đồi, đoạn đi bộ dài tầm 2km, lại dốc thoải thoải nên khá dễ đi. Từ chỗ thang máy đi ra đến cầu thang, chúng tôi phải đi qua 1 hành lang bằng kính, nhìn xuống sàn nhà bằng kính, có thể thấy ngay chữ Zaisan rất to ở bên cạnh là tượng con khủng long bạo chúa đang há mồm. Tôi hơi sợ khi đi qua hành lang này, có cảm giác lỡ kính nứt vỡ thì rơi xuống là toi, nhưng vẫn cố bon chen ngồi chụp cái ảnh check in. Bước ra khỏi hành lang, tôi thấy 1 cầu thang dài dẫn lên đồi, trời nắng chói chang nên việc leo lên đồi cũng khiến con người ta cảm thấy mệt dù quãng đường không quá dài. Có khá nhiều du khách nước ngoài cũng đi lên, cứ 10 bậc là lại có 1 hàng ghế đá cho mọi người ngồi nghỉ, càng đi lên cao càng gió lớn, nhưng không khí rất trong lành.

Mãi rồi cũng lết lên đến nơi, đập vào mắt chúng tôi là 1 đài tưởng niệm bằng đá rất lớn, có tạc tượng những vị anh hùng trong thế chiến II, tôi lại gần đọc bảng thông tin, sau khi nắm được hết thông tin tôi mới nhìn xung quanh, hầu hết mọi người chụp ảnh check in các kiểu, chị em tôi cũng chụp vài cái làm kỷ niệm rồi tranh thủ ngắm nhìn toàn cảnh thành phố. Em gái tôi thích chụp cảnh nên vác máy đi vòng quanh để chụp, còn tôi đứng yên để nhìn đã, tuy rằng đồi Zaisan không phải là nơi cao nhất ở Ulaanbaator, nhưng vị trí của nó có thể giúp bạn nhìn được rõ hơn phía trung tâm thành phố. Ngắm nghía chán chê, em gái tôi gọi tôi đi lên trên, thì ra vẫn còn có đường đi tiếp, nhưng nó hơi khuất nên ít ai để ý, đi thêm vài bậc nữa, có thể thấy 1 mỏm đá, gió khá lớn, nhưng mấy cô chú trong đoàn tôi đều cố gắng leo ra đó chụp ảnh, quả thật vị trí của mỏm đá đó có thể giúp bạn chụp được những bức ảnh phong cảnh rất đẹp, mà đoàn tôi thì đến 1 nửa là những người có đam mê chụp phong cảnh. Tôi thấy có 1 số bạn trẻ trèo ra chụp ảnh, tôi cũng thử, nhưng không dám ra xa hơn, chỉ leo ra được độ chục bước, chọn 1 phiến đá to ngồi chụp rồi đi vào, đứng nhìn thì tưởng nó không có gì, nhưng khi leo ra rồi mới biết khá là trơn và nguy hiểm, trượt chân 1 bước thôi là sẽ trượt dài và rơi xuống ngay, thôi không dại. Ấy vậy mà khi leo trở vào, tôi cũng bị trượt chân, thật may có có 2 chú cùng đoàn kịp tóm lấy, chứ không thì…

Tích lũy đủ combo nắng gió và sợ rồi, chị em tôi dứt khoát đi xuống, lúc này tôi cần được an ủi tinh thần bằng 1 cốc trà hoa quả. Phi ngay vào quán trà gọi đồ, xong sang quầy kẹo bên cạnh ngắm nghía, tôi cũng mua được cho 2 bạn bé của mình hộp kẹo với hình dáng khá độc đáo. Uống ngụm trà Mông Cổ, khá ngọt dù tôi đã bảo giảm 50% đường, nhưng nó cũng khá ok, thơm, đủ để giúp tinh thần tôi tỉnh táo hơn. Xong xuôi với việc ngắm cảnh rồi, chúng tôi lên xe về khách sạn, 6h hơn mới về đến khách sạn, nắng vẫn gắt, trời vẫn nóng, do hôm nay ăn trưa muộn nên mọi người thống nhất sẽ đi ăn tối muộn. Nghỉ ngơi, tắm rửa, xếp đồ, 8h hơn chúng tôi đi ăn tối, trời vẫn nắng gắt, tôi phải đeo kính râm vào cho đỡ chói mắt, nhưng bắt đầu có gió lạnh nên phải choàng khăn. Chúng tôi đi bộ ra ngay tòa nhà phía sau khách sạn, ăn tối ở 1 nhà hàng TQ tên Dao, hệ thống nhà hàng này tôi thấy ở bên Hàn, Sing và Thái đều có, tôi đoán chắc nó có tiếng hoặc cũng có thể là bán thương hiệu. Nhà hàng rất rộng, nằm trên tầng 2, mọi người ngồi ăn đồ TQ, nó vẫn nhiều dầu mỡ nhưng cá nhân tôi cảm nhận là ở đây đã giảm bớt lượng dầu mỡ hơn so với khi tôi ăn ở TQ. Ăn xong bữa tối là 10h, bước ra đường, bắt đầu có hoàng hôn, và trời khá lạnh, cái khăn tôi choàng không đủ để giữ ấm, nhưng thật may là chỉ phải đi có vài bước chân là về đến khách sạn rồi, tôi lôi điện thoại ra xem, nhiệt độ lúc này là 17 độ, phải công nhận chênh lệch nhiệt độ ở đây khá cao, lúc trưa còn là 31 độ mà giờ đã tụt đi 14 độ. Chúng tôi về xếp nốt đồ, nghỉ ngơi để sáng mai trả phòng và đi sớm, bắt đầu cho 1 hành trình dài rong ruổi trên những thảo nguyên.